Για την Κρητικιά Κούλα Σωμαράκη, το να μην ακούει ήταν συνθήκη εκ γενετής. Είχε όμως την τύχη οι γονείς της να μεριμνήσουν από νωρίς ώστε να λάβει την εκπαίδευση που θα την βοηθούσε. “Στην αρχή οι γονείς μου, όταν ήμουν μωρό, δεν είχαν καταλάβει ότι ήμουν κωφή. Όταν το κατάλαβαν, έκαναν τα πάντα με γιατρούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, μήπως και υπήρχε τρόπος να ανακτήσω την ακοή μου. Από τη στιγμή που κατάλαβαν ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα, με βοήθησαν να έχω σωστή παιδεία. Έμαθαν που υπήρχε σχολείο κωφών στην Κρήτη και παρ’όλο που χρειάστηκε να με αποχωριστούν από πολύ μικρή για να πάω να φοιτήσω στο σχολείο-οικοτροφείο κωφών, ήθελαν να κάνουν τα πάντα για να έχω εφόδια στη ζωή μου και να μάθω να πατάω στα πόδια μου” – λέει στο Cretalive η κ.Σωμαράκη, γεννημένη στην Ιεράπετρα και μεγαλωμένη στον Χόνδρο Βιάννου.
Στο Οικοτροφείο Δημοτικό Σχολείο Κωφών στην Κίσσαμο Χανίων έμεινε ως τα 14 της χρόνια. Δυστυχώς, το σχολείο αυτό δε λειτουργεί πια καθώς στην πορεία του χρόνου μειώθηκαν πολύ οι μαθητές του.
“Όλο το οικογενειακό και στενό μου περιβάλλον ήταν πάντα πολύ υποστηρικτικό στη ζωή μου και στις επιλογές μου. Ανησυχούν για εμένα βέβαια, όπως όλοι οι γονείς, αλλά μου έχουν εμπιστοσύνη και ξέρουν ότι έχω πατήσει από μικρή στα πόδια μου και ακολουθώ τα όνειρά μου” – προσθέτει η ίδια.
Μαζί με τον σύντροφό της Ευθύμιο Μπαρμπάτση ταξιδεύουν από το 1997! Το πρώτο τους ταξίδι ήταν στην Κύπρο κι έκτοτε … έχουν “οργώσει” τον πλανήτη: Αίγυπτος, Νήσοι Φερόες, Κούβα, Τουρκία, Γεωργία, Λίβανος, Ισλανδία, Μαρόκο, Γιβραλτάρ, Κροατία, Αυστρία, Αζερμπαϊτζάν, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Ισραήλ, Δομινικανη Δημοκρατία, Ντουμπάι … κι έπεται συνέχεια! Ως σημερα έχουν ταξιδέψει σε 88 χώρες – σε κάποιες πάνω από μια φορά – ενώ έχουν ταξιδέψει πολύ και στην Ελλαδα.
“Μαζί με τον σύντροφο μου ταξιδεύουμε πολύ. Το πρώτο μας ταξίδι ήταν στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1997. Είχαμε ανησυχία για το πώς θα ήταν η επικοινωνία με άτομα από άλλες χώρες, στην αρχή. Πολλές φορές συναντάμε ανθρώπους στα ταξίδια μας που δεν ξέρουν αγγλικά. Βρίσκουμε όμως λύση για την επικοινωνία. Πάντα προσπαθούμε να επικοινωνήσουμε και χρησιμοποιούμε σαν λύση λίγο την νοηματική και λίγο την παντομίμα, και τελικά συνενοούμαστε!” – λέει η κ.Σωμαράκη.
Οι δυσκολίες στην καθημερινότητα και η συγγραφή
Η καθημερινότητα για την Κούλα Σωμαράκη και τον Ευθύμιο Μπαρμπάτση δεν είναι στρωμένη με ροδοπέταλα και έχει να κάνει με την επικοινωνία. “Υπάρχουν δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε ως σήμερα στην καθημερινή μας ζωή, όσον αφορά στην επικοινωνία προς ακούοντες για σημαντικά θέματα, όπως την επικοινωνία με γιατρούς, δικηγόρους, αστυνομία, τράπεζες κ.ά.” – αναφέρει η κ.Σωμαράκη. Σημειώνει μάλιστα πως για τέτοιου είδους επικοινωνία χρειάζονται διερμηνείς, ως διάμεσους.
Πριν από μερικά χρόνια, το 2016, η Κούλα Σωμαράκη αποτύπωσε τις σκέψεις και τις εμπειρίες της στις σελίδες ενός βιβλίου. “Η ζωή μιας δραστήριας και θαρραλέας κωφής” είναι μια αυτοβιογραφία για την ιστορία του κοριτσιού από την Κρήτη που κατάφερε να ξεπεράσει ταμπού, προκαταλήψεις και λογής λογής σύνορα.
“Η συγγραφή γεννήθηκε σαν ανάγκη να επικοινωνήσω με έναν τρόπο τη ζωή μου σε κωφούς και ακούοντες. Ήθελα να μάθει ο κόσμος την ιστορία της ζωής μου. Η μητέρα μου είχε εκδώσει ένα βιβλίο με μαντινάδες από την Κρήτη και μου έδωσε μία έμπνευση να γράψω και εγώ ένα βιβλίο για τη ζωή μου. Επικοινώνησα με την εκδότρια της μητέρας μου και ήθελε να με καθοδηγήσει και να συνεργαστούμε, για να κάνω πραγματικότητα και αυτό το όνειρό μου. Και τα κατάφερα! Το βιβλίο μου είχε μεγάλη απήχηση στον κόσμο που μέσα από αυτό έμαθε για την ιστορία της ζωής μου και τα δύσκολα εμπόδια που έπρεπε να ξεπεράσω στη ζωή μου μέχρι να καταφέρω το όνειρό μου. Να ταξιδεύω σε όλο τον κόσμο!” – αναφέρει η κ.Σωμαράκη για τη συγγραφή ως τρόπο έκφρασης αλλά και ως τρόπο να μοιραστεί την ιστορία της.
Στην Ελλάδα του 2025, που ο όρος “συμπερίληψη” ακούγεται ολοένα και συχνότερα, η κ.Σωμαράκη εξηγεί ότι “δεν είναι πάντα εύκολο για τους κωφούς να συμπεριληφθούν στην κοινωνία ως ισότιμα μέλη”. Η ίδια υπογραμμίζει ότι δεν μπορούν όλοι οι κωφοί να βρουν εύκολα δουλειά, γιατί αποτελεί εμπόδιο η έλλειψης ακοής. “Υπάρχει και προκατάληψη. Δεν τους συμπεριφέρεται η κοινωνία το ίδιο με τους ακούοντες εδώ στην Ελλάδα” – προσθέτει, εξηγώντας ότι η Ελλάδα είναι “πίσω” σε αυτό σε σύγκριση με την Ευρώπη. Παράλληλα, ένας κωφός αντιμετωπίζει δυσκολίες σε καθημερινά πράγματα που απαιτούν επικοινωνία με τους ακούοντες – είτε είναι σε δημόσιες υπηρεσίες, είτε για υπηρεσίες υγείας είτε και σε κάθε επαφή που χρειάζονται με διάφορες εταιρείες. “Τα τελευταία χρόνια έχουν φτιάξει λίγο οι υπηρεσίες με τη δυνατότητα βιντεοκλήσεων με τη βοήθεια διερμηνέων στην νοηματική γλώσσα που μας βοήθησαν να ξεπεραστεί τουλάχιστον το εμπόδιο της επικοινωνίας” – αναφέρει η ίδια.
Η Κούλα Σωμαράκη έχοντας δώσει τις μάχες της και συνεχίζοντας να τις δίνει, αποτελεί την ζωντανή απόδειξη πως τα όνειρά μας είναι εφικτό να μη μείνουν όνειρα. Αρκεί να τα μετασχηματίσουμε σε στόχους με πλάνο και χρονοδιάγραμμα…
